ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΙΣΟΤΗΤΑ

Στη δημοκρατία, η πλειονότητα αποφασίζει και η μειονότητα πρέπει να αποδεχτεί τις αποφάσεις της. Επειδή, στα δημοκρατικά συστήματα, οι αποφάσεις είναι προσωρινές και ανοικτές για αναθεώρηση, η μειονότητα αποδέχεται ότι μειοψήφησε. Τι συμβαίνει, όμως, αν η μειονότητα γίνει «επίμονη μειονότητα»; Αν μειοψηφεί συνεχώς; Οι κριτικοί ονομάζουν αυτή την κατάσταση «τυραννία της πλειονότητας».

Το πρόβλημα αυτό είναι βασικό στη δημοκρατία, γι’ αυτό του αφιερώνεται ολόκληρη η ενότητα. Απαιτεί λύση, διότι αν κάποιες ομάδες της κοινωνίας έχουν την εντύπωση πως τα συμφέροντά τους αγνοούνται συστηματικά, η κοινωνική συνοχή τίθεται σε κίνδυνο.

Οι μαθητές αναλύουν μια ιστορία που σχετίζεται με ένα αθλητικό σωματείο όπου δύο ομάδες, μια μεγάλη και μια μικρή, διαφωνούν για τον τρόπο που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα του προϋπολογισμού τους. Αν και αυτό το πρόβλημα είναι λιγότερο σύνθετο απ’ ότι στην πραγματική κοινωνία, το βασικό ζήτημα είναι το ίδιο. Οι μαθητές προσπαθούν να βρουν λύση, σχεδιάζοντας ένα καταστατικό. Προτείνονται διάφορες προσεγγίσεις, όπως συμβαίνει στον σχεδιασμό ενός συντάγματος – για παράδειγμα, αν δοθούν δικαιώματα αυτονομίας στις μειονότητες (ομοσπονδιακό σύστημα ή σύστημα καντονιών) και αν θεσπιστούν πρότυπα ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αμοιβαίας αναγνώρισης, η άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιορίζει την έκταση των αποφάσεων της πλειονότητας. Παρ’ όλα αυτά, κανένα σύνολο κανόνων δε μπορεί να διασφαλίσει ότι οι μειονότητες αντιμετωπίζονται δίκαια και ότι τηρείται η πλειοψηφία. Οι δημοκρατίες εξαρτώνται από μια κουλτούρα υπευθυνότητας και αλληλοσεβασμού, δηλαδή, από τον τρόπο που χειρίζονται οι πολίτες ο ένας τον άλλον με την δική τους ελεύθερη βούληση.

Οπότε, τα εργαλεία που θα έχουν αναπτύξει οι μαθητές τούς προσφέρουν την δεξιότητα να κατανοούν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται το ζήτημα της πλειοψηφίας/μειοψηφίας στην χώρα τους. Η καταληκτική εργασία προτείνεται ως επέκταση και εφαρμογή.

Μάθημα 1

Η πλειονότητα κυβερνάει πάντοτε– εντάξει;

Ανάλυση προβλήματος.

Το πρόβλημα της «επίμονης πλειονότητας».

Μάθημα 2

Πώς εξισορροπούμε τα συμφέροντα της πλειονότητας και της μειονότητας;

Εργασία σε ομάδες, διαχείριση χρόνου, λύση προβλήματος.

Οι κανόνες, οι νόμοι και τα συντάγματα είναι εργαλεία επίλυσης προβλημάτων και σχετίζονται με πηγές συγκρούσεων στην κοινωνία. Αυτή είναι η δικαιολογία της κυβέρνησης και της εξουσίας. Όμως, μπορεί και να εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα.

Φυλλάδιο για τους μαθητές 7.1 – 7.3.

Χαρτί παρουσίασης και μαρκαδόροι.

.

Μάθημα 3

Σχέδιο καταστατικών

Σύντομες παρουσιάσεις που συγκρίνουν και κρίνουν ιδέες και επιχειρήματα.

Ο θεσμικός σχεδιασμός περιλαμβάνει κριτήρια όπως η δυνατότητα υλοποίησης, η ισότητα και η σταθερότητα.

Φυλλάδιο για τους μαθητές 7.4.

Υπόδειγμα για τις παρουσιάσεις των μαθητών (για πίνακα ή πίνακα σεμιναρίου).

Χαρτί σεμιναρίου.
Φύλλα Α4.
Μαρκαδόροι.
Κόλλα ή σελοτεϊπ.

Μάθημα 4

Ποιος είναι ένας καλός τρόπος διακυβέρνησης μιας δημοκρατικής κοινότητας;

Κρίση: κριτήρια εξισορρόπησης.

Διαλεκτική ανάμεσα στην δημοκρατία, την δικαιοσύνη και την αποδοτικότητα.

Επέκταση:

Έρευνα: το ζήτημα της πλειονότητας και των μειονοτήτων στην χώρα μας.

Ερευνητική εργασία:

1. Παραδείγματα μειονοτήτων που καταπιέζονται.

2. Προστασία μειονοτήτων στο σύνταγμά μας.